smart-lab.ru сайти фотосурати
S&P Global Ratings халқаро рейтинг агентлиги Ўзбекистоннинг узоқ муддатли ва қисқа муддатли суверен кредит рейтингларини «BB-/B» даражасида тасдиқлаган ҳолда Ўзбекистон бўйича прогнозини барқарордан ижобийга кўтарди.
Прогнозни қайта кўриб чиқишнинг асосий сабаблари:
✅ Барқарор иқтисодий ўсиш. Ўзбекистон иқтисодиёти 2024 йили 6,5 фоизга ўсган, 2025–2028 йиллари ялпи ички маҳсулотнинг ўртача йиллик ўсиши эса 5,6 фоизни ташкил этади. Ўсиш инвестициялар, ички талаб, пул ўтказмалари ва амалга оширилаётган ислоҳотлар билан дастакланмоқда;
✅ олтин нархининг юқорилиги. Жаҳон олтин бозоридаги қулай вазият экспортни рағбатлантиради ва бюджет даромадларини оширади, валюта захираларини мустаҳкамлашга ёрдам беради;
✅ фискал консолидация. Энергия тарифларини ошириш ва субсидияларни қисқартириш 2025–2028 йиллари бюджет тақчиллигини ялпи ички маҳсулотнинг 3 фоизигача (2023 йилдаги 4,9 фоизга нисбатан) камайтиради;
✅ иқтисодни диверсификация қилиш. Ҳукумат энергетика, транспорт, телекоммуникация, қишлоқ хўжалиги ва туризм соҳаларига катта сармоя киритмоқда ҳамда экспорт базасини мустаҳкамлаш учун мис, олтин ва уран ишлаб чиқаришни кенгайтирмоқда.
Агентлик шунингдек, хавф ва қийинчиликларни қайд этди:
▶️ давлат ва ташқи қарзнинг ўсиши. Кенг кўламли инвестиция лойиҳаларини амалга ошириш учун ҳукумат қарз олишни кўпайтирмоқда. 2028 йилга келиб соф давлат қарзи ялпи ички маҳсулотнинг 34 фоизини ташкил этади;
▶️ ташқи дисбаланслар. Жорий ҳисоб тақчиллиги 2028 йилгача ЯИМнинг ўртача 5,7% ни ташкил этиши кутилмоқда ва ташқи дисбаланслар 2028 йилга келиб ЯИМнинг 6,2% гача ўсиши кутилмоқда;
▶️ хомашё экспортига юқори даражада қарамлик. Товар экспортининг 38% олтин ҳиссасига тўғри келади, бу эса иқтисодни товар нархларининг ўзгаришига заиф қилади;
▶️ чекланган институционал мослашувчанлик. Ислоҳотларга қарамай, қарорлар қабул қилиш марказлашганлигича қолмоқда ва коррупция юқорилигича қолмоқда.
Агентлик ҳукуматдан ислоҳотлар ва фискал консолидация чораларини давом эттиришини кутиб қолади. Рейтингнинг мумкин бўлган кўтарилиши ислоҳотларнинг янада ривожланиши, давлат корхоналари устидан назоратни яхшилаш ва бюджет тақчиллигини камайтириш билан боғлиқ бўлади.
ℹ️ Ўзбекистоннинг кредит рейтинги яхшилангани ҳақида хабар бераркан, Ўзбекистон Президенти матбуот котиби Шерзод Асадов давлат раҳбарининг саъй-ҳаракатлари туфайли мамлакат хорижий сармоядорлар учун янада жозибадор бўлиб бораётгани иқтисодий ўсиш ва фуқароларнинг ҳаёт сифатини яхшилашга хизмат қилаётганини таъкидлади. У суверен кредит рейтингини ошириш бўйича ишчи гуруҳ раҳбари сифатида эришилган муваффақиятларни нафақат сақлаб қолиш, балки ривожлантириш зарурлигини таъкидлади. Шу маънода, барча манфаатдор томонларнинг ҳамкорлиги ва комплекс ёндашувини талаб қиладиган катта ишлар ҳали олдинда эканига урғу берди.
