Юлдузлардан-да юқори

Нодирбек Абдусатторов. chessolympiad.fide.com сайти фотосурати

Ўзбекистонлик 17 ёшли гроссмейстер Нодирбек Абдусатторов Ҳиндистоннинг Ченнай шаҳрида ўтказилган 44-Жаҳон шахмат олимпиадасида сайёрамизнинг энг кучли шахматчилари, жумладан норвегиялик Магнус Карлсен, голландиялик Аниш Гири ва америкалик Фабиана Каруанони ортда қолдириб, биринчи доскада ўйнаган шахматчилар рейтингида иккинчи ўринни эгаллади. Рейтинглар Gazeta.uz сайтида эълон қилинган.

Абдусатторов биринчи доскада 11 та ўйин ўтказиб, уларнинг еттисида ғалаба қозонган, учтасида дуранг ўйнаган ва фақат биттасида мағлуб бўлган. Ўзбекистонлик гроссмейстер 2803 перфоманс кўрсатди. Бу кўрсаткичга кўра, у фақат ҳиндистонлик Жуммараж Гукешга (2867) ютқазди, уни шахсий учрашувда мағлуб этди, бироқ Гукеш битта ғалабага кўпроқ эга бўлди.

Шу билан бирга, Абдусатторов 2022 йил август ҳолатига кўра жаҳон рейтингининг кучли 10 талигидан жой олган сайёрамизнинг энг кучли шахматчиларидан иборат бутун бир гуруҳни ортда қолдирди.

Улар орасида шахмат статистикасининг биринчи рақамли шахматчиси Магнус Карлсен, бешинчи ўринда америкалик Фабиан Каруано, голландиялик Аниш Гири (9) ва озарбайжонлик Шахрияр Мамедяров (10) бор. Гукеш жаҳон рейтингида 38-ўринни эгаллаб турибди.

Магнус Карлсен. olamspor сайти фотосурати

Аммо шуни айтиш керакки, Абдусатторов фақат ўзи мағлуб этган Каруано ва дуранг ўйнаган Гири билангина юзма-юз учрашувлар ўтказди. Магнус Карлсен турнирда бирорта ўйинда мағлуб бўлмади, фақат тўққизта ўйин ўтказди.

Тўртинчи доскада рейтинг етакчиси ўзбекистонлик Жаҳонгир Воҳидов бўлди. У бор-йўғи саккизта ўйин ўтказди, бироқ уларнинг ҳеч бирида мағлуб бўлмади – бешта ғалаба ва учта дуранг. Воҳидов 2813 перфоманс кўрсатди. Рейтингда у мағлуб этган энг машҳур шахматчилар орасида жаҳон рейтингида 14-ўринни эгаллаган америкалик Домингес Перес Лейнер ҳам бор.

Ўзбекистоннинг яна бир вакили Нодирбек Ёқуббоев иккинчи доскадаги шахматчилар ўртасида ўйин кўрсатиш бўйича учинчи бўлди. Нодирбек бешта ўйинда ғалаба қозониб, олтитасида дуранг қайд этди. У 2620 перфоманс кўрсатди. Ёқуббоев бу кўрсаткичда ҳиндистонлик Ниҳал Сарин (2651) ва грециялик Николаос Теодорга (2759) ютқазди.

Учинчи доскада 16 ёшли Жавоҳир Синдаров ўйнади. У ўнта ўйин ўтказди (улардан бири учинчи доскада), бештасида ғалаба қозонди, учтасида дуранг ўйнади ва иккитасида мағлуб бўлди. Натижада Синдаров 2629 перфоманс кўрсатиб, рейтингда тўққизинчи ўринни эгаллади.

Тақдирлаш маросими. chessolympiad.fide.com сайти фотосурати

Ўзбекистон терма жамоасининг бешинчи аъзоси Шамсиддин Воҳидов турнирда бор-йўғи тўртта ўйин ўтказди, барчаси тўртинчи тахтада. Икки ўйинда ғалаба қозониб, бир дурангга эришди ва биттасида мағлуб бўлди. Воҳидов 2552 перфоманс намойиш этди.

Турнир рейтинги (перфоманси) дастлабки рейтингни белгилаш тартибига ўхшаш рақибларнинг ўртача рейтинги ва ўйинчи томонидан кўрсатилган натижага асосланган махсус жадваллар билан аниқланади. Агар ўйинчининг ушбу турнирдаги кўрсаткичи ҳозирги рейтингидан юқори бўлса, бу ўйинчи ўз рейтингини оширади, пастроқ бўлса, уни туширади. Халқаро шахмат федерациясининг шахмат рейтинги ҳар ой янгиланади ва Эло рейтинг тизимини ҳисоблаш усулига асосланади.

ℹ️ Ўзбекистон терма жамоасига Владимир Егин ва голландиялик гроссмейстер Иван Соколов устозлик қилади.

2022 йил август ҳолатига кўра, ўзбекистонлик шахматчиларнинг ҳеч бири жаҳон рейтингида кучли 50 таликка кирмаган. Нодирбек Абдусатторов энг юқори баллга эга бўлди – 64. Нафақага чиққан Рустам Қосимжонов 74. Жавоҳир Синдаров – 139, Нодирбек Ёқуббоев – 158, Жаҳонгир Воҳидов – 338, Шамсиддин Воҳидов – 383. FIDE рейтингининг навбатдаги янгиланиши билан Ўзбекистон жамоаси аъзоларининг позициялари яхшиланади. Жумладан, Абдусатторов рейтингда бирданига йигирма поғонага кўтарилади.

Эслатиб ўтамиз, 2018 йили деярли бир хил таркибга эга Ўзбекистон терма жамоаси – Синдаров, Воҳидов, Ёқуббов ва Абдусатторовлар, шунингдек, Ситора Сапарова ўсмирлар ўртасидаги Жаҳон шахмат олимпиадасида ғолибликни қўлга киритган эди.

Мирзиёев шахматчиларни табриклади. gazeta.uz сайти фотосурати

Ўзбекистон эркаклар терма жамоаси тарихда илк бор катталар ўртасидаги Жаҳон шахмат олимпиадасида биринчи ўринни эгаллади. Турнир якунида Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёевнинг шахсан ўзи шахматчиларни телефон орқали табриклади. Олимпиадада иштирок этган аёллар терма жамоаси 162 ўйиндан 31 ўринни эгаллади.

Бундан аввал Жаҳон шахмат олимпиадасида биринчи, иккинчи ва учинчи ўринларни эгаллаганлар учун Ўзбекистон расмийлари томонидан бериладиган совринлар миқдори мос равишда 54,5 минг доллар, 27,2 минг доллар ва 13,6 минг долларни ташкил қилиши хабар қилинганди. Мураббийлар ҳам мукофотланади — 75 миллион сўмдан 300 миллион сўмгача (6,8 минг доллардан 27,2 минг долларгача).