Ўзбекистон Соғлиқни сақлаш вазирлиги «Электрон рецепт» тизимини Тошкент шаҳри ва 15 та шаҳар ва туманларда босқичма-босқич жорий этиш тўғрисида буйруқ чиқарди. Ҳужжатга кўра, янги тизим учта тоифадаги дори воситалари учун мажбурий бўлади: антибиотиклар, синтетик антибактериал дорилар ва тизимли гормонал дорилар. Бу ҳақда вазирлик матбуот хизмати хабар берди.
Шу билан бирга, шифокорларга ўтиш даврида ва фавқулодда ҳолатларда қоғоз рецептлар беришга, дорихоналарга эса тегишли ҳужжатлар асосида дори воситаларини сотишга рухсат берилади.
Соғлиқни сақлаш вазирлиги раҳбари Асилбек Худаяров томонидан чиқарилган буйруқда таъкидланишича, агар беморда ёки унинг вакилида электрон рецепт бўлмаса, фармацевт харидорнинг паспорт маълумотларини текширгандан сўнг дори бериш ҳуқуқига эга бўлади. Бу дорихона ходими фуқаронинг ЖШШИР (жисмоний шахснинг шахсий идентификация рақами) ни умумий маълумотлар базасига киритиши ва шифокор томонидан берилган электрон рецептни кўриб чиқиши кераклигини англатади.
Бундан ташқари, сурункали касалликларга чалинган беморларга дори-дармонларни буюришнинг махсус тартиби белгиланди. Бу ҳолда, рецепт муддати шифокорнинг хоҳишига кўра 90 кунгача узайтирилиши мумкин. Муҳими, электрон рецепт ва унга мос келадиган QR коднинг амал қилиш муддати бутун даволаш курси учун узайтирилади.
Шунингдек, тиббиёт муассасалари ва фармацевтика ташкилотлари рецептлар ва беморлар ҳақидаги маълумотлар мутлақо бепул тақдим этиладиган ягона DMED тизимига уланиши белгилаб қўйилган.
Алоҳида бўлим рецепт бўйича бериладиган дорилар рўйхатини ишлаб чиқишга бағишланган. «Электрон рецепт» тизими асосида бериладиган дори воситаларининг рўйхати босқичма-босқич шакллантирилиб, бунда алоҳида рўйхатлар ижтимоий хавф ва соҳада юзага келадиган эҳтиёжлардан келиб чиққан ҳолда ҳар бир босқичда Экспертлар кенгаши томонидан тайёрланади ҳамда тасдиқланади. Бундан ташқари, Кенгашнинг ҳафталик очиқ йиғилишлари жума кунлари ўтказиши режалаштирилган.
Электрон рецепт тизимининг ишлаши бўйича доимий маълумот ва фикр-мулоҳазаларни тақдим этиш учун Соғлиқни сақлаш вазирлиги 24/7 қўнғироқлар марказини ташкил этди. Фуқаролар 1003 қисқа рақамига қўнғироқ қилиб, саволлар беришлари мумкин.
Вазирликнинг аниқлик киритишича, синов шаҳар ва туманларида янги дори воситаларини сотиш тизимига ўзгартириш киритиш тўғрисидаги буйруқ давлат ва хусусий муассасалар шифокорлари, тегишли идоралар вакиллари ва соғлиқни сақлаш мутахассислари иштирок этган ишчи йиғилишда билдирилган таклифларга асосланган.
ССВнинг қайд этишича, «Электрон рецепт» тизими, энг аввало, даволаш хавфсизлигини ошириш, дори воситаларини тайинлашда масъулиятни кучайтириш ва уларнинг айланмасини тартибга солишга қаратилган. «Ушбу тизим доимий мониторинг асосида фуқаролар ва тиббиёт ходимларининг фикр-мулоҳазаларини инобатга олган ҳолда босқичма-босқич жорий этилмоқда», — дейилади хабарда.
«Электрон рецепт» тизимининг синов версияси 10 декабрдан бошланди. Янги қоида кўплаб пойтахт аҳолисини ғазаблантирди. Улар дорихоналардан ҳатто «оддий дори-дармонлар»ни ҳам сотиб ололмаётганликларидан шикоят қилишди.
Янги қоидалар беморлар ва мутахассислар орасида норозиликка сабаб бўлди. Тошкентликлар ҳатто дорихоналардан «оддий дори-дармонлар»ни ҳам сотиб ололмаётганидан шикоят қилишди. Ижтимоий тармоқ фойдаланувчилари деярли ҳар куни сотиб олинаётган дори-дармонлар рецептлар рўйхатига киритилганидан норозилик билдиришди.
Иммунолог ва тиббиёт шифокори Азизахон Ходжаева «Электрон рецепт» лойиҳасини мутлақо хом, бемаъни ва синовдан ўтказилмаган деб ҳисоблади. Унинг сўзларига кўра, шифокорлар дори-дармонларни буюриш учун ягона электрон тизимга кира олмаганлар ва фармацевтлар умумий маълумотлар базасида дори-дармонларнинг нотўғри кўрсатилишидан ғазабланишган.
Ушбу танқидларга Соғлиқни сақлаш вазирлиги дарҳол эътибор қаратди. Фуқаролар ва шифокорлар шикоятларини таҳлил қилиш ва клиникаларнинг иш юкламаси, дори-дармонларни бериш тартиблари ва рақамли хизматлар барқарорлиги билан боғлиқ вазиятни баҳолаш учун ишчи гуруҳ тузилди.
Бундан ташқари, вазирлик электрон рецепт тизимини жорий этиш билан боғлиқ шикоятларни қабул қилиш учун махсус @ssv_pilotbot Телеграм-ботини ишга туширди.
